Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Gazze ile ilgili bir yandan “İsrail’e koşulsuz destek”, diğer yandan “ateşkes” yönündeki açıklamaları eleştirilere neden oluyor.
İsrail’in Gazze’ye yönelik gelişigüzel saldırıları devam ederken Macron’un Orta Doğu’daki krize yönelik politikası ne ülke kamuoyunu ne de İsrail’i memnun etti.
Macron’un 7 Ekim saldırıları karşısında ilk tepkisi “İsrail’in meşru müdafaa hakkını kayıtsız şartsız destekliyoruz” oldu. olmuş.
Saldırıların başlamasının ardından ABD’li yöneticiler İsrail’e giderken Emmanuel Macron “uzlaşma yönünde somut adımlar atılmadan” bir ziyaret planlamadığını açıkladı.
Kamuoyunun bölgeyi ziyaret etmesi ve barış çağrısı yapması yönündeki baskılara rağmen Macron’un Ortadoğu ziyareti 7 Ekim’den tam 18 gün sonra gerçekleşti.
Geçtiğimiz dönemde Fransa’da Filistin’e destek amaçlı gösteriler “kamu güvenliği” gerekçesiyle yasaklanırken, yasağa rağmen gösteri yapan kişiler “Yahudi karşıtlığı” suçlamasıyla gözaltına alınmaya başlandı.
Hamas’a karşı uluslararası koalisyon çağrısı
24 Ekim’de İsrail’e “taziye” ziyaretinde bulunan Macron’un, Fransa’nın Filistin meselesindeki “denge” politikasını yansıtacak şekilde barış ve uzlaşmaya davet etmesi bekleniyordu.
Ancak Fransız liderin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile düzenlediği basın toplantısında “DEAŞ’a karşı uluslararası koalisyonun Hamas’a karşı da mücadele edebileceğini ve Fransa’nın da buna istekli olduğunu” söylemesi şaşırtıcıydı.
İsrail’e destek konusunda Fransa’yı ABD’nin bile önüne getiren bu açıklamanın ardından Elysee Sarayı, Macron’u düzeltir gibi konuya açıklık getirmek zorunda kaldı.
Saray, Macron’un “uluslararası koalisyon” ifadesinin Hamas’a saldırmak değil, koalisyonun deneyimlerinden yararlanmak anlamına geldiğini açıkladı.
Fransız muhalifler bu durumu şöyle dile getirdi: “Ortadoğu’ya uzlaşma çağrısı yapmak için gittiğini düşündüğümüz Macron’un tutarsız açıklamaları barış sürecini ve Fransa’yı tehlikeye atıyor.” eleştirdi.
Macron’un İsrail’deki temaslarından 4 gün sonra Fransa, Gazze’de acil insani ateşkes sağlanması amacıyla Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda (BMGK) oylanan tasarıya “evet” diyen az sayıda Batılı ülke arasında yer aldı.
Ateşkes çağrısı ve İsrail’e eleştiri
Saldırıların başından bu yana İsrail’e “koşulsuz destek” veren ve ateşkes çağrısında bulunmaktan kaçınan Macron, bir unsura imza atmak istedi ve 9 Kasım’da Paris’te “Gazze’deki Sivillere Yönelik Uluslararası İnsani Yardım Konferansı” düzenledi.
Macron, konferansta 7 Ekim’den sonra yaklaşık bir ay aradan sonra ilk kez zayıf bir sesle de olsa “ateşkes” dedi.
Ateşkes çağrısı yaptığında İsrail’in Gazze’de öldürdüğü Filistinlilerin sayısı 10 bin 569’a ulaşmıştı.
Fransa cumhurbaşkanı, 11 Kasım’da BBC’ye verdiği röportajda İsrail’e karşı dilini sertleştirdi.
“Bebekler, kadınlar ve yaşlılar bombalanıyor, öldürülüyor. Bunun hiçbir gerekçesi ve meşruiyeti yok. Bu yüzden İsrail’e durma çağrısı yapıyoruz.” Macron, İngiltere ve ABD’den ateşkes çağrısı yapmalarını istediğini söyledi.
İsrail’e “koşulsuz” destek söylemine dönüş
Röportajın ardından İsrail ve Siyonist çevrelerden tepki aldığını gören Macron, İsrail Devlet Başkanı Isaac Herzog ile telefonda görüştü.
İsrail Cumhurbaşkanlığı, toplantıya ilişkin yaptığı açıklamada, Macron’un kendisini İsrail yönetimine “açıkladığını” duyurdu.
Buna göre Macron, sanki İsrail yönetimini yatıştırmaya çalışıyormuş gibi, “Sizi suçlamak gibi bir niyetim yok” ve “İsrail’in kendini savunma hakkını kayıtsız şartsız destekliyorum” dedi. söz konusu.
Ancak Elysee Sarayı çok geç yaptığı bir açıklamada, Macron’un görüşmede hâlâ insani konulara değindiğini ve iki devletli çözüme vurgu yaptığını savundu.
Macron’un İsrail yanlısı “eğilimi”
Fransa’da Filistin’i destekleyen sol görüşlü Boyun eğmez Fransa (LFI) Partisi’nin Meclis Başkan Yardımcısı Mathilde Panot, BBC’de İsrail’i kınadığı röportajın hemen ardından Macron’un “İsrail’e koşulsuz destek” açıklamasını sert bir şekilde eleştirdi.
Panot, sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda şunları söyledi.
Fransa’daki sosyal medya kullanıcıları, Macron’un “her konuda aynı anda her iki tarafta yer almak” isteyen “benzersiz stratejisinin” Fransa’yı hiçbir yere götürmediği yorumunu yaptı.
Macron’un saldırılardan bu yana geçen ayki İsrail yanlısı tutumu: “Fransa, İsrail-Filistin meselesinde iki devletli çözüm yaklaşımını değiştiriyor mu?” sorusunu akıllara getirdi.
Fransa’nın de Gaulle’den Chirac’a kadar benimsediği iki devletli çözüm ve “denge” politikasından uzaklaşarak daha İsrail yanlısı bir tutum benimsemesi Fransız diplomatlar tarafından da eleştirildi.
Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da görev yapan Fransız diplomatlar, Dışişleri Bakanlığı’na gönderdikleri ortak açıklamada, Macron’un 7 Ekim saldırılarındaki İsrail yanlısı “eğiliminin” Fransa’nın İsrail-Filistin meselesindeki geleneksel çizgisiyle çeliştiğini belirtti.
Fransız diplomatlar, Macron’un tutumunun Fransa’nın bölgedeki itibarını ve nüfuzunu olumsuz etkilediğini değerlendirdi.
Diplomatlar, İsrail yanlısı dış politikasının “hümanizm üzerine kurulu Fransız söylemiyle” çeliştiğine işaret ederek, “(Ortadoğu ülkeleri için) alternatif söylemleri olan Fransa artık yok” dedi. Okları Macron’a çevirdi.
Macron’un dış politikada proaktif olma çabasında nasıl ve kime yeni perdeler açacağı merak ediliyor.
